Jacek Sempoliński, Czaszka
Jacek Sempoliński
Czaszka, 1986, olej na płótnie, 100 × 81 cm
Kolekcja II Galerii Arsenał w Białymstoku. Praca zakupiona przez Galerię Arsenał
Malarstwo Jacka Sempolińskiego jest zapisem przewartościowań dokonywanych przez artystę na przestrzeni kilku dekad twórczości. Rozważaniom na tematy związane ze sztuką, sytuacją artysty i kondycją człowieka towarzyszyła refleksja natury teoretycznej, odwołująca się do wartości estetycznych i etycznych. Sempoliński był malarzem i wytrawnym myślicielem, który z uwagą przyglądał się własnym decyzjom artystycznym i krokom podejmowanym pod wpływem nagłego impulsu. Edukacja artystyczna pod okiem kolorystów uwrażliwiła go na barwę, materialność farby i ekspresyjne własności faktury. Te wartości będą obecne w jego pracach przez cały okres twórczości.
Czaszka należy do większej grupy dzieł opatrzonych takim samym tytułem, powstałych w latach 80. i początkach lat 90. Nieco wcześniej artysta odszedł od intensywnych badań nad możliwościami barwy, które prowadził, opierając się głównie na bliskich kolorystom pejzażach. W obręb jego przemyśleń i rozstrzygnięć czysto malarskich wkroczyła kwestia wiary, śmierci, istoty człowieczeństwa; zmianie uległ także język wypowiedzi. Płótna z cyklu Czaszka są utrzymane w monochromatycznej gamie brudnych błękitów, fioletów, spopielałych szarości. Sempoliński grubo kładzie farbę, zamaszysty gest pozostawia ślady szerokich pociągnięć pędzla. Powierzchnia płótna jest usiana grudkami farby. Silne emocje znajdują ujście w akcie dziurawienia podobrazia. Lektura Dziennika Sempolińskiego pozwala powiązać ten okres jego twórczości z doświadczeniem choroby i śmierci matki. Czaszka to wizualne zmagania z zagadnieniami egzystencjalnymi, wyraz bezradności wobec nieuniknionego.
Do gestu destrukcji obrazów Sempoliński powrócił w końcu lat 90. Wówczas przekreślał grubą warstwą farby swoje wcześniejsze prace. Nadawał im nowe tytuły i daty, które zapisywał na odwrociu. Tak powstawały obrazy „podwójne”, a figura „podwójności” stała się jednym z kluczy do odczytania jego twórczości. Co istotne, w czasie gdy powstawały Czaszki, Sempoliński narysował także serię własnych aktów, do których nie wracał przez długi czas. Jednym ze „zniszczonych” na nowo obrazów było płótno z cyklu Czaszka, na którym artysta namalował genitalia. „Podwójność” ujawnia się tu jako zetknięcie sprzeczności: siły śmierci i siły życia, erotyki i eschatologii (Maria Poprzęcka).
Izabela Kopania
Czaszka należy do większej grupy dzieł opatrzonych takim samym tytułem, powstałych w latach 80. i początkach lat 90. Nieco wcześniej artysta odszedł od intensywnych badań nad możliwościami barwy, które prowadził, opierając się głównie na bliskich kolorystom pejzażach. W obręb jego przemyśleń i rozstrzygnięć czysto malarskich wkroczyła kwestia wiary, śmierci, istoty człowieczeństwa; zmianie uległ także język wypowiedzi. Płótna z cyklu Czaszka są utrzymane w monochromatycznej gamie brudnych błękitów, fioletów, spopielałych szarości. Sempoliński grubo kładzie farbę, zamaszysty gest pozostawia ślady szerokich pociągnięć pędzla. Powierzchnia płótna jest usiana grudkami farby. Silne emocje znajdują ujście w akcie dziurawienia podobrazia. Lektura Dziennika Sempolińskiego pozwala powiązać ten okres jego twórczości z doświadczeniem choroby i śmierci matki. Czaszka to wizualne zmagania z zagadnieniami egzystencjalnymi, wyraz bezradności wobec nieuniknionego.
Do gestu destrukcji obrazów Sempoliński powrócił w końcu lat 90. Wówczas przekreślał grubą warstwą farby swoje wcześniejsze prace. Nadawał im nowe tytuły i daty, które zapisywał na odwrociu. Tak powstawały obrazy „podwójne”, a figura „podwójności” stała się jednym z kluczy do odczytania jego twórczości. Co istotne, w czasie gdy powstawały Czaszki, Sempoliński narysował także serię własnych aktów, do których nie wracał przez długi czas. Jednym ze „zniszczonych” na nowo obrazów było płótno z cyklu Czaszka, na którym artysta namalował genitalia. „Podwójność” ujawnia się tu jako zetknięcie sprzeczności: siły śmierci i siły życia, erotyki i eschatologii (Maria Poprzęcka).
Izabela Kopania
