en
Menu
Strona główna - Galeria Arsenał

Tymek Borowski, Sztuka wytłumaczona prościej, niż to możliwe

Infografika na białym tle. Zawiera tekst, wykres i niewielkie ilustracje. Elementy są głównie czarny, ale obecne są też czerwone akcenty.

Tymek Borowski, Sztuka wytłumaczona prościej, niż to możliwe

A-
A+

Tymek Borowski
Sztuka wytłumaczona prościej, niż to możliwe, 2013/15, infografika (mural, plik PDF, druk cyfrowy), wymiary zmienne

Kolekcja II Galerii Arsenał w Białymstoku. Praca podarowana Galerii Arsenał przez artystę w 2016 r.


„Zawsze czułem, że chciałbym rozumieć, jak działa świat”. Deklaracja Tymka Borowskiego wyjaśnia genezę nie tylko pracy Sztuka wytłumaczona prościej, niż to możliwe, ale także innych wypowiedzi, choćby filmów How Culture Works czy How Art Works. Swój zwrot w stronę poszukiwania ładu i logicznych zasad rządzących życiem społecznym artysta komentuje w kontekście szerszych zmian zachodzących w sztuce, m.in. coraz częstszego przyjmowania przez artystów perspektywy nauk ścisłych, wynikającego z potrzeby uporządkowania rzeczywistości.

Borowski nadał pracy formę infografiki przypominającej diagram z podręcznika biologii lub fizyki. Podążanie za strzałkami i lektura krótkich komunikatów to w istocie obserwacja sposobu, w jaki artysta strukturyzuje myśli, jak poszczególne sekwencje wywodu układa w ciąg przyczynowo-skutkowy. Krok po kroku odpowiada na pytania o to, kim jest artysta, co to jest sztuka, jak się ją robi i co sprawia, że jest „dobra” lub „zła”, przemyca też refleksję na temat odbiorcy sztuki. Czas poświęcony na zapoznanie się z grafiką ocenił na 6 min 30 s. To z jednej strony żartobliwe odniesienie do praktyki portali internetowych, podających szacunkowy czas czytania artykułu. Z drugiej zaś to komentarz na temat tekstów towarzyszących dziełom na wystawach – niekiedy przydługich, hermetycznych, w zamierzeniu interpretacyjnych. Borowski, przekonany, że „prace powinny tłumaczyć się same”, pyta o kondycję artysty i odbiorcy, jak też naturę dzieła jako takiego.

Z grafiki można wyekstrahować następującą definicję sztuki: „Dzieło to zestaw różnych nieoczywistych bodźców (ani stricte praktycznych, ani stricte informacyjnych). Jeśli zestaw takich bodźców wywołuje w naszym umyśle rezultat korzystny dla naszego życia (przyjemność / wzruszenie / motywacja / przemyślenia / inspiracje / wiedza o ludziach i świecie etc.), to taki zestaw nazywamy sztuką. Sztuka to percepcyjny narkotyk, psychoaktywna technologia zaburzająca normalną pracę umysłu, wykorzystująca wytrychy, tajne przejścia i niespodziewane połączenia neuronów”. Ta prosta i krótka eksplikacja mieści w sobie podstawowe kwestie zajmujące estetykę i teorię sztuki: pytanie o istotę sztuki, relacje między sztukami pięknymi a użytkowymi, w końcu o widza i przeżycie estetyczne. Przekonująco przy tym uwalnia sztukę od nadmiernego patosu.

Izabela Kopania

>>> Czytaj wywiad z artystą <<<

Katalog prac

Artyści