Diana Lelonek, Formy przetrwania
Formy przetrwania, 2020,
wideo HD, 8′, edycja 1/3
teksty, zdjęcia, nagrania terenowe, montaż: Diana Lelonek
lektorka: Sandra Babij
nagrania studyjne i mastering dźwięku: Marcin Partyka
Formy przetrwania zostały zainspirowane licznymi mejlami, które dostawałam od różnych instytucji kultury, organizatorów festiwali i biennale na temat odwołanych z powodu pandemii wystaw i wydarzeń. Napisane na ich podstawie miniopowiadania to wizje potencjalnej przyszłości instytucji sztuki w obliczu kryzysów: klimatycznego, ekonomicznego, demokracji itd. W filmie instytucje te zaczynają pełnić różne nowe funkcje, próbując dostosować się do teraźniejszości lub sprostać wyzwaniom przyszłości. Sale ekspozycyjne przerabiane są na mieszkania dla uchodźców klimatycznych, pracownicy galerii w czynie społecznym renaturalizują rzeki, na dachu muzeum stawia się ule, a teren wokół przerabia na pola uprawne. Jedyne, czego już nie ma na niegdyś białych, a teraz już zbutwiałych ścianach muzeów, to dzieła sztuki.
Praca powstała jako część cyklu „mikrozamówienia”, realizowanego przez Jasną 10: Warszawską Świetlicę Krytyki Politycznej w ramach programu „Centrum Jasna” finansowanego ze środków Miasta Stołecznego Warszawy, oraz w ramach rezydencji artystycznej w Galerii Arsenał w Białymstoku w lipcu 2020 roku.
Diana Lelonek laureatka Paszportu Polityki jest jedną z najbardziej oryginalnych i rozpoznawalnych młodych polskich artystek. Jest doktorantką Uniwersytetu Sztuki w Poznaniu, pracuje na pograniczu instalacji, fotografii i bioartu realizując prace zaangażowane w ochronę środowiska, a jednocześnie ironiczne, zmuszające do głębszej refleksji. Obie wybrane do zakupu prace powstały podczas rezydencji artystki w Galerii Arsenał w Białymstoku. Pierwsza z nich - instalacja Wiosna na osiedlu Bema - dotyczy naszego lokalnego problemu eliminacji drewnianych domów, często wyjątkowej modernistycznej architektury z pejzażu miejskiego, poprzez podpalenia. Znalezione i zabezpieczone w instalacji przedmioty pochodzą z pogorzeliska na tytułowym osiedlu. Druga praca Formy przetrwania to ironiczna wizja przyszłości sztuki w świecie pandemicznym. Obie prace wspaniale wpisują się w Kolekcję II Galerii Arsenał w Białymstoku, dotykając zarówno problemów lokalnych, jak i uniwersalnych, są istotne w kontekście „sztuki o sztuce”, która stanowi cały rozdział Kolekcji II.