en
Menu
Strona główna - Galeria Arsenał

WIESŁAW JURKOWSKI - Forma i barwa. Reinterpretacje

18.12.2015 - 21.01.2016 / 18:00

WIESŁAW JURKOWSKI - Forma i barwa. Reinterpretacje

18.12.2015 - 21.01.2016
Otwarcie: Otwarcie: 18.12.2015 / 18:00
Miejsce: Miejsce: Galeria Arsenał, ul. A. Mickiewicza 2, Białystok
Artyści: Artyści: Wiesław Jurkowski
Kurator: Kurator: Kamil Kopania
A-
A+
Wiesław Jurkowski – malarz, grafik, scenograf teatrów lalek. Nestor białostockiego środowiska artystycznego. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku (1964). Od urodzenia związany z Podlasiem odcisnął wyraźne piętno na życiu kulturalnym Białegostoku. Tworząc z potrzeby serca, a przy tym w oparciu o doskonale opanowany warsztat, od dziesięcioleci proponuje sztukę o wielkim ładunku intelektualnym i emocjonalnym.

Malarstwo Jurkowskiego jest malarstwem nasyconym znaczeniami i wynikającym z głębokiego namysłu nad otaczającą rzeczywistością. Zarówno we wczesnych, jak i w dużo późniejszych obrazach Jurkowski proponował intrygujące rozwiązania kolorystyczne oraz kompozycyjne. W jego dziełach widać biegłość warsztatową, szacunek do tradycji, przede wszystkim zaś wyraźny, indywidualny styl, u którego źródeł leży duża wrażliwość na formę. Wyraźnie rysuje się też charakterystyczny dla imaginarium Jurkowskiego repertuar tematów, z których część można łączyć ze światem wyobraźni ludowej (postaci ludzkie i zwierzęce o formach nawiązujących do rzeźby ludowej), część zaś z tradycją malarską ostatnich wieków (akty, konie). Co ważne – oczywiste, zdawałoby się, inspiracje i motywy w twórczości Jurkowskiego znajdują nową formułę, artysta potrafił nadać im nowe, świeże znaczenia.

Twórczość graficzna Jurkowskiego to z kolei przegląd przez klasyczne techniki, które artysta opanował w stopniu bez mała doskonałym. Tworzone przez niego drzeworyty są esencją sztuki drzeworytniczej w ogóle. Artysta osiągnął niebywałą sprawność w opracowywaniu matrycy. Operuje zdecydowaną linią, swobodnie i pewnie wybiera materiał, z wyczuciem operuje czernią i bielą, nadając im szczególną moc. Forma tych prac idzie w parze z treścią. Drzeworyt, jedna z najprostszych i najtańszych technik graficznych, przez stulecia znajdował zastosowanie w sztuce ludowej. Reminiscencje tej ostatniej praktycznie zawsze są czytelne w pracach Jurkowskiego. Z niej wywodzą się zarówno proste formy o dużej sile wyrazu, jak też treści często oscylujące wokół religijności oraz wyobraźni mieszkańców podlaskich wsi. Jurkowski głęboko wczuwa się w świat tradycyjnych wartości, ale przetwarza je na własną modłę. Biegłość warsztatowa widoczna jest także w innych technikach. Zupełnie odmienne w wyrazie kreski miedziorytów czy suchej igły tworzą świat detalicznych, walorowych obrazów, bardziej realistycznych w charakterze, choć podszytych aurą pewnej oniryczności.

Osobnym wątkiem jest twórczość scenograficzna, którą Jurkowski zainicjował w 1971 roku, wiążąc się z Białostockim Teatrem Lalek. Na przestrzeni lat stworzył ponad sto projektów scenograficznych, wśród nich zaś takie, które na stałe weszły do kanonu sztuki lalkarskiej w Polsce. Jego twórczość zarówno dla dzieci, jak i dorosłych to pokaz precyzyjnego teatralnego myślenia, którego efektem są doskonale zaprojektowane, wygodne pod względem animacyjnym, przede wszystkim zaś efektowne lalki, wprowadzające widzów w bogaty świat skojarzeń, emocji i doznań wizualnych.

Prace Wiesława Jurkowskiego powstałe w ciągu ostatnich pięciu lat pokazują, że ich autor jest twórcą zaangażowanym w to, co robi. Nie spoczął na laurach, nie znudził się sztuką, nie stracił chęci rozwijania własnej osobowości oraz poszukiwania najlepszych, jego zdaniem, rozwiązań w zakresie malarstwa czy technik graficznych. Najnowsze prace artysty tchną świeżością, przebija przez nie intensywność w odbieraniu bodźców i chęć ich celnego przełożenia na język sztuki. Obrazy uwodzą gamą barwną. Jurkowski nigdy jeszcze nie używał tak czystych, głównie jasnych barw. Nigdy też nie pozwalał sobie na tak dużą swobodę kompozycyjną. Przez ostatnie dwadzieścia lat jego malarstwo opierało się na formach geometrycznych i wyrazistych liniach, niekiedy prowadzonych tak, że sprawiały wrażenie wymuszonych, powstałych w wyniku dużego wysiłku intelektualnego, wahań czy rozterek. Ostatnie prace są bardziej impresyjne, improwizacja oraz rozmalowanie przełamują kanciaste, krystaliczne, ciężkie struktury znane z wcześniejszych płócien. Szczególnie pejzaże tworzone są mniej rygorystycznie niż dawniej, są swobodniejsze i tchną często witalnością przyrody. W wypadku prac graficznych artysta bawi się formą, technikami: w miedziorytach wraca do realistycznego sposobu obrazowania, typowego dla wczesnej fazy swojej twórczości, a jednocześnie eksperymentuje; do drzeworytów, utrzymanych w charakterystycznej dla siebie stylistyce, wprowadza kolor i odbija obraz na zadrukowanym papierze. Punkt zainteresowania przesuwa przy tym z motywów ludowych na portretowe. To właśnie syntetyczne, mocne w wyrazie przedstawienia twarzy konkretnych osób dominują ostatnimi czasy w drzeworytach artysty.

Wiesław Jurkowski niczego już nie musi. Nie ściga się, nie rywalizuje. Tworzy, bo tworzenie jest jego pasją, bo lubi to, co robi. Mając za sobą ponad pięćdziesiąt lat artystycznych doświadczeń może skupić się na twórczym podejściu do własnego dorobku, własnych doświadczeń, reinterpretując motywy, które z powodzeniem wykorzystuje od wielu lat.
 Kamil Kopania

 

 


Wydarzenia towarzyszące:
 

Oprowadzania z audiodeskrypcją
 
Terminy oprowadzań:
 
14 stycznia 2016 r., czwartek, godz. 11:10 oraz 15:30
 
20 stycznia 2016 r., środa, godz. 12:30
 
Miejsce: Galeria Arsenał, ul. A. Mickiewicza 2, Białystok
 
Wstęp wolny. Zapraszamy!
 
Oprowadzanie autorsko-kuratorskie po wystawie
 
19 grudnia 2015 r., sobota, godz. 11:00
 
Dzięki współpracy z Fundacją Kultury bez Barier - w ramach projektu „Włącz ich w kulturę!” - wydarzenie będzie dostosowane do potrzeb osób niesłyszących oraz niedosłyszących.
 
Wstęp wolny. Zapraszamy!
 


Informacja o dostępności wystaw w okresie noworocznym:
 

30 XII - wystawy czynne w godzinach 10.00-18.00
31 XII, Sylwester - wystawy czynne w godzinach 10.00-15.00
1 I, Nowy Rok - wystawy nieczynne
2 I, sobota - wystawy czynne w godzinach 10.00-18.00
3 I, niedziela - wystawy czynne w godzinach 10.00 -18.00. W godzinach otwarcia galerii, zapraszamy na pokaz filmu "Polski las" Marka Wasilewskiego. Prezentacja odbywa się w ramach cyklu "Niedziela z kolekcją".
4.I, poniedziałek - wystawy nieczynne
5.I, wtorek - wystawy czynne w godzinach 10.00-18.00
6 I, Święto Trzech Króli - wystawy nieczynne
 


Wiesław Jurkowski

Ur. 4 maja 1939 r. w Oleszkowie (woj. białostockie). Studia na Wydziale Malarstwa PWSSP w Gdańsku. Dyplom z wyróżnieniem w 1964 r.

 

Wystawy indywidualne:
 

Grafika – Białystok, 1964; Malarstwo – Białystok, 1967; Rysunek – Białystok, 1969; Grafika – Warna (Bułgaria), 1971; Malarstwo – Gdańsk, 1971; Malarstwo – Warszawa, Galeria Kordegarda, 1972; Malarstwo – Białystok, 1973; Malarstwo – Białystok, 1978; Scenografia Teatru Lalek – Białystok, 1983; Malarstwo – Białystok, 1987; Akwarela – Białystok, 1990; Malarstwo – Białystok, Galeria Arsenał, 1993; Akwarele – Białystok, 1995; Malarstwo – Białystok (wystawa „Obraz”), 1995; Malarstwo i projekty scenograficzne – Białystok, Galeria Arsenał, 1999; Malarstwo – Warszawa, Galeria Delfiny, 2001; Malarstwo i drzeworyty – Białystok, Galeria Arsenał, 2006/2007; Projekty scenograficzne – Białystok, Białostocki Teatr Lalek, 2010; Wiesław Jurkowski. Siedemdziesiąt plus - Białystok, Galeria Arsenał, 2010.
 

Udział w wystawach:
 

Ogólnopolska Wystawa Malarstwa i Grafiki – Bielsko-Biała, 1965 (brązowe medale za malarstwo i grafikę)

I i III Międzynarodowe Biennale Grafiki – Kraków

II Triennale Rysunku – Wrocław, 1968 (wyróżnienie MKiS)

Festiwal Malarstwa Młodych – Sopot, 1968 (nagroda Wojewody Białostockiego)

IV Ogólnopolski Plener Białowieski – Białowieża, 1968 (medal za zestaw prac)

II Ogólnopolska Wystawa Młodego Malarstwa – Rzeszów, 1968

X Salon Międzynarodowy Paris-Sud, Juvisy (10e Salon international de Paris-Sud, Juvisy) – Paryż, 1969 (złoty medal w składzie grupy malarzy polskich)

I i II Wystawa Grupy „Zbrojownia” – Białystok, 1969, 1971

Bielska Jesień 1972, X Ogólnopolska Wystawa Malarstwa – Bielsko-Biała, 1972

Kopernik – Kosmos. Ogólnopolska Wystawa Malarstwa – Toruń, 1972

5 Biennale Plakatu Polskiego – Katowice, 1973

VI Złote Grono (wystawa „Sygnał”) – Zielona Góra, 1973

Wystawa „400 dzieł na 400-lecie Zakopanego” – Zakopane, 1978

Wystawa środowiskowa – Sambor, 1979

Wystawa Malarstwa Polskiego – Budapeszt, 1980 (ze zbiorów BWA Białystok)

DOM – Białystok, Biuro Wystaw Artystycznych „Arsenał”, 1989

XVI Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego – Szczecin, 1996

Wystawa scenografii teatru lalek „Świat polskiej szopki” – Budapeszt, 1996

Warszawski Miesiąc Malarstwa (Galeria ZPAP) – Warszawa, 1997

Scenografia Polskich teatrów Lalek – Bielsko-Biała, 1997

Galeria „Uroczysko” – Supraśl, 1998, 1999

Biały Salon Sztuk Pięknych. Białystok – Łomża – Suwałki, 1998

„Tych lat nie odda nikt” – Galeria Arsenał, Białystok, 2000

Biały Salon Sztuk Pięknych. Triennale 2001 – Białystok – Łomża – Suwałki, 2001

„W teatrze i obok teatru” – Galeria Arsenał, Białystok, 2003

Wystawa Plastyki Teatralnej – Łódź, 2005

„Baśniowy świat Andersena” – Muzeum Etnograficzne, Warszawa, 2006
 

Scenografia:
 

Od 1970 r. scenograf Białostockiego Teatru Lalek, autor opracowań scenograficznych dla teatrów lalek w Gdańsku, Lublinie, Łodzi, Krakowie, Olsztynie, Wałbrzychu, Rabce, Warszawie oraz w Warnie (Bułgaria) i Kijowie (Ukraina).

Nagrody:

Nagroda Wojewody Białostockiego „Za osiągnięcia w twórczości plastycznej i scenograficznej teatru lalek”, 1977.

Nagroda Prezesa Rady Ministrów PRL „Za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży” – za wybitne osiągnięcia scenograficzne w teatrach lalkowych, 1985.

Nagroda Prezydenta Miasta Białegostoku, 2000.

Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury, przyznana przez Ministra Kultury, 2003.

Srebrny medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, nadany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2009.
 



Patroni medialni: