Chłoporobotnik i boa grzechotnik
_header1.jpg)
.jpg)
.jpg)
| Otwarcie: 09.03.2018 / 18:00 | |
| Miejsce: Galeria Arsenał, ul. A. Mickiewicza 2 | |
| Artyści: Zuzanna Bartoszek, Dom Mody Limanka, Zuza Golińska, Tobiasz Jędrak, Agnieszka Kurant, Jan Moszumański, Tomasz Mróz, Dominika Olszowy, Witek Orski, Tomasz Pawłowski, Ewa Polska, Karol Radziszewski, Józef Robakowski, Adam Rzepecki, Wilhelm Sasnal, Jana Shostak, Mikołaj Sobczak, Leon Tarasewicz, Ewa Zarzycka, Artur Żmijewski | |
| Kurator: Ewa Tatar | |
| Współpraca ze strony Galerii: Zbigniew Świdziński | |
„Chłoporobotnik i boa grzechotnik” to kolejna edycja wystawy prezentowanej w 2016 roku w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Pierwsza wersja badała konstruowane centralnie narzędzia awansu społecznego i miękką propagandę na przykładzie ilustrowanego czasopisma dla młodzieży z ośrodków wiejskich „Nowa Wieś” oraz sposób użycia przez ustrój totalitarny kultury jako napędu i kodyfikatora zmiany statusu jednostki.
Aktualna wystawa w Galerii Arsenał przygląda się kulturze rdzennej i akademickiej powstającej na Podlasiu – najmocniej zróżnicowanym etnicznie i klasowo regionie przedwojennej Polski. Ukazuje ją na tle kultury ogólnopolskiej – podziemnej i reżimowej, a także w świetle zmian społecznych zachodzących w wyniku reformy rolnej – powszechnego uwłaszczenia chłopów z 1944 roku. Właśnie to wydarzenie zostało wskazane jako fundamentalne dla współczesnego społeczeństwa polskiego (z jego podziałami klasowymi i nierównościami oraz resentymentami) w przełomowej dla dyskusji o historii Polski książce "Prześniona rewolucja" Andrzeja Ledera (2014). Rewolucja (II wojna światowa i konferencja jałtańska) wykonana niejako „cudzymi rękami” zapewniła stabilność, spokój społeczny i wzrost gospodarczy, ale zwolniła obywateli z odpowiedzialności za zmianę i pozbawiła ich szansy na akt politycznego upodmiotowienia.
Wystawa, zbudowana kubistyczną metodą realizmu kompozycyjnego, składa się z czterech chronopolitycznych opowieści: o przedwojniu, o czasie zaraz po II wojnie światowej, o momencie ustanowienia nowoczesnej mieszczańskiej kultury w Polsce i jej degradacji oraz o współczesności, czyli okresie po 1989 roku. Każda część powtarza mniej więcej tę samą historię, ale z perspektywy innego czasu: czy to powstania prac, czy momentu historycznego, o którym opowiada. Każda zestawia to, co realistyczne, nastawione na modernizację i postęp, z tym, co romantyczne, często sentymentalne – gdyż związane ze światem, który przeminął. Odwołuje się do przestrzeni związanych z przemocą, często nieuświadomionych, twórczo „przepracowanych” przez artystów. Przy czym realizm i sztuka realistyczna – za Györgyem Lukácsem – to sztuka, która daje odbiorcy możliwość identyfikowania się.
Imaginarium przedstawionych prac to nie tyle archiwum motywów, ile pozwalające się przeżywać historie wyobrażeń połączonych z emocjami i osadzonych w etycznej ramie: oficjalnej wykładni czy też tzw. „mądrości etapu”. Wyobrażeniowe scenariusze z podręczników szkolnych pozwalały zaspokajać pragnienia i strukturyzowały podmiot, tak indywidualny (obywatela), jak i zbiorowy (społeczeństwo). Jako struktury fantazmatyczne manifestują się w języku: czy to w propagandowej nowomowie, czy we współczesnej mowie nienawiści. W sztuce przejawiają się nie tylko w znakach, ale też w plastyce, stąd każda część jest utrzymana w nieco innej konwencji stylowej: od realizmu mieszczańskiego i jego klasycyzujących wariacji – przez socrealizm w odmianach purystycznych i jako koloryzm, formalizmy lat 60., w tym dekoracyjny neokubizm czy socfuturyzm, hiperrealizm, sztukę konceptualną: soc art i soc art dada, nowych dzikich i punk z ich rozumieniem realizmu jako aury politycznej, wojerystyczną sztukę krytyczną – po współczesne poszukiwania młodych twórców działających w warunkach realizmu kapitalistycznego warsztatem occupational realism. Wystawa zadaje pytanie nie tylko o pochodzenie społeczne Polaków i procesy kształtujące współczesnych obywateli, ale także o odpowiedzialność sztuki i artysty za miejsce obywateli w trudnej genealogii polskiego społeczeństwa oraz o to, jak czas „pracuje” w sztuce.
Ewa Tatar
Na wystawie wśród około 100 obiektów znajdują się prace z kolekcji Galerii Arsenał, Muzeum Podlaskiego, Muzeum Wojska, Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej – wszystkie w Białymstoku, Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej, Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie oraz ze zbiorów prywatnych, m.in. Biura Wystaw / Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej, autorstwa takich artystów, jak: Bazyli Albiczuk, Cecylia Ambrożej-Chudzik, Georgi Andreew, Michał Anikuszyn, Zofia Artymowska, Agłaja Artysiewicz, Stanisław Baj, Kiejstut Bereźnicki, Walerian Bielecki, Olgierd Bierwiaczonek, Tadeusz Bołoz, Krzysztof Bucki, Jan Bułhak, Janina Buraczyk, Józef Charyton, Sławomir Chudzik, Jan Cybis, Janusz Debis, Jan Dobkowski, Kazimierz Drejas, Edward Dwurnik, H. Dyk, Antoni Fałat, Stanisław Godlewski, Maria Magdalena Gozdek, Wiesław Górka, Jerzy Grygorczuk, Dawid Haltrecht, Józef Hałas, Vlastimil Hofman, Aleksandra Jachtoma, Ireneusz Januszkiewicz, Konrad Jarodzki, Maria Jarosławska-Żabska, Wiesław Jurkowski, Józef Kaczmarek, Tadeusz Kantor, Alfons Karny, Antoni Kenar, Krzysztof Kiwerski, Alicja Kochanowska, Andrzej Konwerski, Józef Korolkiewicz, Jerzy Kossak, S. Kozyrski, Juliusz Krajewski, Edward Krasiński, Janina Kraupe, Marian Leja, Jerzy Lengiewicz, Danuta Leszczyńska-Kluza, Benon Liberski, Dorota Łabanowska, Jerzy Łabanowski, Albin Łubniewicz, Andrzej Łubowski, Edmund Majkowski, Zbigniew Makowski, Rafał Malczewski, Wiesław Markowski, Sabina Masełbas, Alfons Mazurkiewicz, Lucjan Mianowski, Jan Czesław Moniuszko, A. Mroczek, Artur Nacht-Samborski, Tymon Niesiołowski, Andrzej Nowacki, Jerzy Nowosielski, Jan Owsiewski, Jerzy Panek, Teresa Pągowska, Władysław Pietruk, Janusz Piotrowski, Henryk Płóciennik, Dionizy Purta, Danuta Radulska, Karol Radziszewski, Stanisław Rodziński, Bernarda Rość, Erna Rosenstein, Edward Rydz-Śmigły, Jacek Rykała, Andrzej Sadowski, Jacek Sempoliński, Józef Serwik, Ludomir Sleńdziński, Mikołaj Sobczak, Albin Sokołowski, Henryk Stażewski, Jonasz Stern, Andrzej Strumiłło, Władysław Strzemiński, Ryszard Surajewski, Stanisław Suska, Barbara Szajdzińska-Krawczyk, Wiesław Szamborski, Andrzej Szewczyk, Bolesław Szpecht, Antoni Szymaniuk, Jan Świtka, Jerzy Tambor, Leon Tarasewicz, Helena Tchórzewska, Andrzej Tryzno, Danuta Waberska, Barbara Walczak-Baniecka, Włodzimierz Wasilewicz, Czesław Wierusz-Kowalski, Jan Wiewiór, Henryk Wilk, J. Wodzyński, Waldemar Wojciechowski, Helena Zadrejko, Wojciech Załęski, Stanisław Żywolewski.
Serdeczne podziękowania za pomoc w kwerendach i przygotowaniu wystawy:
Waldemar Wojciechowski, Wojciech Kowalczuk (Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej), Joanna Tomalska i Monika Samsel-Niewiarowska (Dział Sztuki Muzeum Podlaskiego), Piotr Niziołek (Muzeum Historyczne), Ryszard Saciuk (Muzeum Alfonsa Karnego), Dariusz Kołban (Muzeum Wojska), Julita Dembowska (Muzeum Tatrzańskie), Joanna Mytkowska i Magda Lipska (Muzeum Sztuki Nowoczesnej), Monika Szewczyk, Magdalena Godlewska-Siwerska, Magdalena Wieremiejuk, Ewa Borowska, Sylwia Narewska, Gosia Kowalczuk, Zbyszek Świdziński, Jarek Trojan, Kacper Gorysz, Marcin Masłowski, Maciek Zaniewski, Michał Małeczek i Janusz Małeczek (Galeria Arsenał), Artur Zapałowski, Andrzej Pałys, Agnieszka Szewczyk, Ula Kusz, Łukasz Gorczyca, Pieta Siemieniako i artyści.
Mecenasem wystawy jest firma ElektroPol Sp. z o.o.
Wydarzenia towarzyszące:
10 marca (sobota), godz. 11:00 - oprowadzanie kuratorskie po wystawie
Wystawa, zbudowana kubistyczną metodą realizmu kompozycyjnego, składa się z czterech chronopolitycznych opowieści: o przedwojniu, o czasie zaraz po II wojnie światowej, o momencie ustanowienia nowoczesnej mieszczańskiej kultury w Polsce i jej degradacji oraz o współczesności, czyli okresie po 1989 roku. Każda część powtarza mniej więcej tę samą historię, ale z perspektywy innego czasu: czy to powstania prac, czy momentu historycznego, o którym opowiada. Każda zestawia to, co realistyczne, nastawione na modernizację i postęp, z tym, co romantyczne, często sentymentalne – gdyż związane ze światem, który przeminął. Odwołuje się do przestrzeni związanych z przemocą, często nieuświadomionych, twórczo „przepracowanych” przez artystów. Przy czym realizm i sztuka realistyczna – za Györgyem Lukácsem – to sztuka, która daje odbiorcy możliwość identyfikowania się.
Imaginarium przedstawionych prac to nie tyle archiwum motywów, ile pozwalające się przeżywać historie wyobrażeń połączonych z emocjami i osadzonych w etycznej ramie: oficjalnej wykładni czy też tzw. „mądrości etapu”. Wyobrażeniowe scenariusze z podręczników szkolnych pozwalały zaspokajać pragnienia i strukturyzowały podmiot, tak indywidualny (obywatela), jak i zbiorowy (społeczeństwo). Jako struktury fantazmatyczne manifestują się w języku: czy to w propagandowej nowomowie, czy we współczesnej mowie nienawiści. W sztuce przejawiają się nie tylko w znakach, ale też w plastyce, stąd każda część jest utrzymana w nieco innej konwencji stylowej: od realizmu mieszczańskiego i jego klasycyzujących wariacji – przez socrealizm w odmianach purystycznych i jako koloryzm, formalizmy lat 60., w tym dekoracyjny neokubizm czy socfuturyzm, hiperrealizm, sztukę konceptualną: soc art i soc art dada, nowych dzikich i punk z ich rozumieniem realizmu jako aury politycznej, wojerystyczną sztukę krytyczną – po współczesne poszukiwania młodych twórców działających w warunkach realizmu kapitalistycznego warsztatem occupational realism. Wystawa zadaje pytanie nie tylko o pochodzenie społeczne Polaków i procesy kształtujące współczesnych obywateli, ale także o odpowiedzialność sztuki i artysty za miejsce obywateli w trudnej genealogii polskiego społeczeństwa oraz o to, jak czas „pracuje” w sztuce.
Ewa Tatar
Na wystawie wśród około 100 obiektów znajdują się prace z kolekcji Galerii Arsenał, Muzeum Podlaskiego, Muzeum Wojska, Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej – wszystkie w Białymstoku, Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej, Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie oraz ze zbiorów prywatnych, m.in. Biura Wystaw / Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej, autorstwa takich artystów, jak: Bazyli Albiczuk, Cecylia Ambrożej-Chudzik, Georgi Andreew, Michał Anikuszyn, Zofia Artymowska, Agłaja Artysiewicz, Stanisław Baj, Kiejstut Bereźnicki, Walerian Bielecki, Olgierd Bierwiaczonek, Tadeusz Bołoz, Krzysztof Bucki, Jan Bułhak, Janina Buraczyk, Józef Charyton, Sławomir Chudzik, Jan Cybis, Janusz Debis, Jan Dobkowski, Kazimierz Drejas, Edward Dwurnik, H. Dyk, Antoni Fałat, Stanisław Godlewski, Maria Magdalena Gozdek, Wiesław Górka, Jerzy Grygorczuk, Dawid Haltrecht, Józef Hałas, Vlastimil Hofman, Aleksandra Jachtoma, Ireneusz Januszkiewicz, Konrad Jarodzki, Maria Jarosławska-Żabska, Wiesław Jurkowski, Józef Kaczmarek, Tadeusz Kantor, Alfons Karny, Antoni Kenar, Krzysztof Kiwerski, Alicja Kochanowska, Andrzej Konwerski, Józef Korolkiewicz, Jerzy Kossak, S. Kozyrski, Juliusz Krajewski, Edward Krasiński, Janina Kraupe, Marian Leja, Jerzy Lengiewicz, Danuta Leszczyńska-Kluza, Benon Liberski, Dorota Łabanowska, Jerzy Łabanowski, Albin Łubniewicz, Andrzej Łubowski, Edmund Majkowski, Zbigniew Makowski, Rafał Malczewski, Wiesław Markowski, Sabina Masełbas, Alfons Mazurkiewicz, Lucjan Mianowski, Jan Czesław Moniuszko, A. Mroczek, Artur Nacht-Samborski, Tymon Niesiołowski, Andrzej Nowacki, Jerzy Nowosielski, Jan Owsiewski, Jerzy Panek, Teresa Pągowska, Władysław Pietruk, Janusz Piotrowski, Henryk Płóciennik, Dionizy Purta, Danuta Radulska, Karol Radziszewski, Stanisław Rodziński, Bernarda Rość, Erna Rosenstein, Edward Rydz-Śmigły, Jacek Rykała, Andrzej Sadowski, Jacek Sempoliński, Józef Serwik, Ludomir Sleńdziński, Mikołaj Sobczak, Albin Sokołowski, Henryk Stażewski, Jonasz Stern, Andrzej Strumiłło, Władysław Strzemiński, Ryszard Surajewski, Stanisław Suska, Barbara Szajdzińska-Krawczyk, Wiesław Szamborski, Andrzej Szewczyk, Bolesław Szpecht, Antoni Szymaniuk, Jan Świtka, Jerzy Tambor, Leon Tarasewicz, Helena Tchórzewska, Andrzej Tryzno, Danuta Waberska, Barbara Walczak-Baniecka, Włodzimierz Wasilewicz, Czesław Wierusz-Kowalski, Jan Wiewiór, Henryk Wilk, J. Wodzyński, Waldemar Wojciechowski, Helena Zadrejko, Wojciech Załęski, Stanisław Żywolewski.
Serdeczne podziękowania za pomoc w kwerendach i przygotowaniu wystawy:
Waldemar Wojciechowski, Wojciech Kowalczuk (Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej), Joanna Tomalska i Monika Samsel-Niewiarowska (Dział Sztuki Muzeum Podlaskiego), Piotr Niziołek (Muzeum Historyczne), Ryszard Saciuk (Muzeum Alfonsa Karnego), Dariusz Kołban (Muzeum Wojska), Julita Dembowska (Muzeum Tatrzańskie), Joanna Mytkowska i Magda Lipska (Muzeum Sztuki Nowoczesnej), Monika Szewczyk, Magdalena Godlewska-Siwerska, Magdalena Wieremiejuk, Ewa Borowska, Sylwia Narewska, Gosia Kowalczuk, Zbyszek Świdziński, Jarek Trojan, Kacper Gorysz, Marcin Masłowski, Maciek Zaniewski, Michał Małeczek i Janusz Małeczek (Galeria Arsenał), Artur Zapałowski, Andrzej Pałys, Agnieszka Szewczyk, Ula Kusz, Łukasz Gorczyca, Pieta Siemieniako i artyści.
Mecenasem wystawy jest firma ElektroPol Sp. z o.o.
Wydarzenia towarzyszące:
10 marca (sobota), godz. 11:00 - oprowadzanie kuratorskie po wystawie
Patroni medialni
Galeria Arsenał - miejska instytucja kultury
